Mail Protokolleri

MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions-Çok işlevli Internet Posta Uzantıları)

Sistemler arasında veri iletimini sağlayan 822 nolu RFC ‘de tanımlanmış bir protokoldür.
Elektronik posta protokolleri metin tabanlıdır.
RFC 822 elektronik posta ile ilgili bazı önemli başlıkları tanımlamıştır:·

To : Elektronik postanın gönderildiği kişi bilgisini tutar.
CC : İkinci Alıcılar.
Bcc : Gizli Alıcılar.
From : Elektronik postanın kimden gönderildiği tutar.
Return-path : Mesaj iletilmezse hangi adrese dönüş yapılacağını belirtir.
Date : Mesajın gönderildiği tarih ve saat bilgisini verir.
Reply-To : Mesaj cevaplanacaksa kime cevap gönderileceği bilgisini verir.
Message-ID : Her elektronik posta bir numara ile etiketlenir ve o numara ile gönderilir.
In-Reply-To : Hangi mesaj cevaplanmışsa onun Message-ID ‘sini tutar.
Keywords : Mesajla ilgili anahtar kelimeler tanımlar.
Subject: Mesajın konusunu tanımlarız.
Content-Description : İçerik tanımı/özeti·
Content-ID : İçerik numarası·
Content-Transfer-Encuding : İçerik Transfer Kodu·
Content- Type : İçeriğin türünü Tür/Alt Tür şeklinde tanımlar.
Bazı türler:
Text /Plain
Image /GIF, JPEG
Audio / wav
Video / MPEG
Application
Message/RFC 822, parçalı mesaj

********** SMTP **********

• MIME yapısı ile tanımlanmış bir elektronik posta içeriğinin taşınmasını sağlayan bir protokoldür.
• Metin mesajları söz konusudur.
• 25 numaralı port kullanılır.
• 4 karakterlik bir komut ve parametresi şeklinde sunucuya komut veririz.
• Sunucuda 3 karakterli bir sayı ve açıklama ile cevap verir.
• Telnet Unix sistemlerinde uzaktan konut girmeyi sağlayan bir yapıdır.
• 3 nolu portu kullanır.

- SMTP HELO domain ( Sunucuyu selamlıyoruz.)
- 220 ( işlemin gerçekleştiği bildiren cevap kodu. )

-MAIL FROM <> ( Kimden gitmiş gibi gözükeceği )
220 RCPT TO ( Mailin gidiş adresi )
220 DATA 354 ile onaylanır.

FROM : billgates@microsoft.com
TO : deneme@deneme.com

MIME- Version 1.0

SUBJECT : Test Deneme . ( Nokta ile mesaj biter )
250 ( Gönderim Başarılı )

OUIT ( Çıkış işlemini gerçekleştirmek için kullanılır. )
221 ( Bağlantı bitti. )

POP3 : Posta kutusundaki mesajları okumamızı sağlayan protokoldür.
Eğer komut başarılı olduysa +OK,
olmadıysa -ERR yazar.

USER kullanıcıadı
+OK PASS sifremiz

+OK LIST ( Mesajları Gözükür )
+OK 1 3211 (1. mesajın ve boyutunun gözüktüğü aşama.)

RETR 1 ( Okumak istediğimiz mesaj numarası )

DELE 2 ( Mesajı Silme )

DHCP Kurulumu

DHCP KURULUMU


Rol ekle ve kaldırdan ileri tıklanır.


dhcp sunucusu kurcağımız için dhcp seçilerek ileri tıklanır.


dhcp yapılandırmasında yapılacak işlemleri bize gösterir ve ileri tıklanır.


Sihirbaz başlar ve kuruluma devam edilir.


Kapsam ismi girilir.


Dışlama aralığı belirlenir.


Kira süresi belirlenir.

Yapılandırma işlemi için evet denir ve ileri tıklanır.


Yönlendiricinin yani sunucunun ip adresi girilir.


Varsa etki alanı girilir.





Sihirbaz tamamlanır ve son butonuna tıklanır.


Kurulum başarı ile tamamlandıktan sonra "Bu Sunucu Arık bir dhcp sunucusu Oldu" yazısını alırız ve kurulum tamamlanmış olur.

DNS Kurulumu

DNS KURULUMU


Rol ekle ve kaldırdan ileri tıklanır.


Dns sunucusu kurcağımız için dns seçilerek ileri tıklanır.


Dns yapılandırmasında yapılacak işlemleri bize gösterir ve ileri tıklanır.


Sihirbaz başlar ve kuruluma devam edilir.


İleri Doğru Arama bölgesi oluştur seçeneği işaretlenir.


Bu sunucu bölgenin bakımını sağlar işaretlenir.


Bölge ismi tanımlanır


Bölgeye ait dosya için yer isim belirtilir.


Dinamik Güncelleştirme kapatılır.


Ayarlar tamamlanarak son düğmesi tıklanır.


Kurulum başarı ile tamamlandıktan sonra "Bu Sunucu Arık bir DNS sunucusu" yazısını alırız ve kurulum tamamlanmış olur.

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)

DHCP Nedir ?

DHCP servisi, bir network’teki IP adreslerinin merkezi olarak kontrol edilmesini ve client’lara dinamik olarak atanmasını sağlar. IP adresleri client’a belirli bir süre için verilir. Bu süreye lease periyodu denir. Eğer client bu sure boyunca kapalı kalırsa IP adresi serbest kalır.

DHCP Protokolü

DHCP client’ıkiralama süresinin %50’si gectiğinde; otomatik olarak IP kirasınıyenilemeye çalışır.
Bunun için DHCP Server’a bir DHCPREQUEST mesajı gönderir. Erişilebilirse server kira süresinin yenilendiğini ve yeni konfigurasyon paremetrelerini içeren DHCPACK mesajını gönderir ve Client’taki bigiler güncellenir. Eğer ulaşamazsa geçerli konfigurasyonu kullanmaya devam eder tâki geçerli kiralama süresinin %87.5’i tükenene kadar.

Bu noktaya gelindiğinde bir DHCPDISCOVER mesajını broadcast ederek adresini güncellemeyi talep eder. Bu aşamada DHCP client’ıerhangi bir DHCP Server tarafından ilk sunulan teklifi kabul eder.

Eğer client kullanımda olan bir ip adresini talep ederse DHCPNAK mesajı alır ve bu clientı IP'sini bırakaya zorlar.

Kiralamanın manuel olarak yenilenmesi

Client bilgisayarın komut satırından:
ipconfig/renew komutu ile lease periyodunun yenilenmesi veya yeni ip ve konfigurasyon bilgilerinin alınması sağlanır
ipconfig/relese komutuyla da ip adresinin bırakılması sağlanır.

DHCP sunucusu yüklemek

• Başlat'ı, sonra da Denetim Masası'nı tıklatın, Program Ekle/Kaldır'ı çift tıklatın ve Windows Bileşenleri Ekle/Kaldır'ı tıklatın.
• Bileşenler listesini kaydırarak AğHizmetleri’ni bulup tıklatın.
• Ayrıntılar’ıtıklatın.
• AğHizmetlerinin Alt Bileşenleri altında Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma İletişim Kuralı(DHCP)'yi tıklatıp sonra Tamam‘ıtıklatın.
• İleri’yi tıklatın. İstenirse, Windows Server2003 dağıtım dosyalarının tam yolunu yazıp İleri'yi tıklatın.
• Gereken dosyalar sabit diskinize kopyalanır.
  

Not: Windows Bileşenleri Sihirbazı'nı açmak için DHCP sunucularının, statik bir IP adresiyle yapılandırlmaları gerekir.

DHCP konsolunu açmak için Başlat'ı, Ayarlar'ı, Denetim Masası'nı tıklatın, Yönetimsel Araçlar'ıve DHCP'yi çift tklatın.

DHCP Server’ı Yetkilendirmek
* Active Directory’de DHCP sunucusu yetkilendirmek için DHCP’yi açın.
* Konsol ağacında, DHCP'yi tıklatın.
* Eylem menüsünde Yetkilendirilmiş sunucuları yönet’i tıklatın.
* Yetkilendirilmiş Sunucuları Yönet iletişim kutusu görüntülenir.
* Yetkilendir'i tıklatın.
* İstendiğinde, yetkilendirilecek olan DHCP sunucusunun adını veya IP adresini yazın ve Tamam‘ı tıklatın

Maskeleme

IP : 10.15.0.11 olduğunu varsayalım
Maske : 255.255.255.0 olduğunu varsayalım

IP : 00001010 . 00001111 . 00000000 . 00001011
Maske : 11111111 . 11111111 . 11111111 . 00000000
Ağı Gösteren Bitler: 00001010 . 00001111 . 00000000

Başlangıç Adresi en "küçük" numaradır.
Bitiş Adresi ise en "büyük" numaradır.

Başlangıç adresi: 00001010 . 00001111 . 00000000 . 00000000 /10.15.0.0
Bitiş adresi: 00001010 . 00001111 . 00000000 . 11111111 / 10.15.0.255

IP ve IP Dağıtımı

İnternet Ağ Katmanı Protokolü (IP)

Farklı veya benzer özelliklere sahip çok sayıda ağın birbirine bağlı olduğu bir ağlar topluluğu olan İnternet, ağ üzerinde bulunan yüksek band genişliği hatlardan ve hızlı yönlendiricilerden oluşan bir dizi omurga içerir. Kısaca IP olarak tanımlanan Internet protokolü, bölgesel ve ulusal ağların birbirlerine bağlanması ile oluşur.
Ip protokolü kullanılarak iletilecek veriler, ağın kapasitesine bağlı olarak 64KB uzunluğa sahip veri bloklarına bölünerekIp ağ katmanına iletilir. Zaman kısıtlaması olmaksızın iletilecek veri blokları, 'datagram' olarak isimlendirilir. Ağ üzerinden iletilen datagramlar üzerinden geçtiği ağların / arabağlaşım elemanlarına bağlı olarak 'Fragment' olarak isimlendirilen daha küçük parçalara bölünebilirler. Bilginin iletilmek istendiği noktaya ulaşılması ile, küçük parçalar birleştirilerek orjinal 'datagram' elde edilir ve üst katmanlara iletilir.

Sürüm (Version) Alanı : Kullanılan IP yazılımının sürümünü gösteren alandaki değer, alıcının sahip olduğu sürüme eşit ise 'datagram' değerlendirilirken, farklı sürümlerde 'datagram' kullanılmaz.

Internet Başlık Uzunluğu (IP Header Lenght-IHL) : Farklı uzunluklara sahip olabilecek 'başlık' alanının uzunluğunu gösterir. Başlıkta bulunan 32 bit uzunluğundaki kelimelerin sayısını verir ve seçenekler kısmı hariç en az 5, en fazla 15 olabilir. Uzunluğun 'seçenekler' kısmı dahil 32 bitin katları şeklinde olması gerekir.

Hizmet Türü (Type of Service) : Bilgilerin iletileceği ağ ortamının sahip olması istenen hız, güvenlik, gecikme, vb servis kalitesi parametrelerinin değerlerini belirtir. Bu alan bir çok kullanıcı tarafından kullanılmamaktadır.

Toplam Uzunluk (Total Length) : 'datagram'da bulunan başlık ve veri alanlarının toplam uzunluğunu gösterir. Toplam uzunluk maksimum 65536 bayt olabilir.

Tanıtıcı (Identification) : İletim parçalara ayrılarak gönderilen datagramları göstermek için kullanılır. Parçalara ayrılan datagramların tekrar birleştirilmesini sağlamak için, aynı bütünün parçaları olan datagramlar aynı tanıtıcı değere sahiptir.

Bayrak Bitleri-D ve M (Flags Bit) : Üç bitlik bayrak bitlerinde ikisi kullanılmaktadır. D biti, alıcının parçaları birleştirme özelliği olmaması durumunda yönlendiricilerin datagramları bölmesini belirtmek amacıyla kullanılır. M bitiparçalara ayrılmış bir datagramdaki fragmentin konumunu gösterir ve en son parça haricinde "1" değerine sahiptir.

Fragment Ayarı (Fragment ofset) : Datagramın parçalara ayrılması durumunda , parçanın / fragmentin gönderilen orjinal mesaj içerisindeki konumunu gösterir.

Yaşam Zamanı (Time to Live - TTL) : Datagram' ın Internet içerisinde bulunduğu süreyi gösteren ve datagram' ın belirli sürede alıcısına ulaşmaması durumunda silinmesini sağlayan bir alandır. Göndericiye saniye olarak bir değer konur ve datagram' ın iletildiği her yönlendiricide bu alanda bulunan değer eksiltilir. Datagramın kuyruklarında beklemesi sırasında azaltılan değerin sıfıra düşmesi ile datagram silinir ve göndericiye / yönlendiriciye uyarı bilgisi gönderilir.

Protokol Alanı (Protocol Area - PA) : Ulaşım katmanında kullanılan Internet protokolleri arasından (TCP, UDP, vb.) uygun olanın seçilmesi amacıyla kullanılır.

Başlık Toplama Sınaması (Header Checksum): Başlıkta oluşabilecek hataları tespit için kullanılan kontrol değerini içeren alandır. Kontrol işlemi sonucunda hata oluşmadığı anlaşılırsa datagram bir sonraki yönlendiriciye iletilirken, hata tespiti durumunda iletilemez. Bu alandaki değerin her yönlendiricide yeniden hesaplanması ve başlığa eklenmesi gerekir. Bu alan veride oluşabilecek hataları kontrol edemez.

Gönderici ve Alıcı Adresleri (Source and Destination Adresses - DA and SA) : Bilginin kaynağının ve iletilmek istendiği hedefin belirtildiği alanlardır.

Seçenekler (Options) : Güvenlik, izlenecek rota, yönlendirici numaraları, datagram içeriği ve işlem zamanları gibi olguların datagrama eklenmesi amacıyla kullanılan alandır.

IP adresleri nasıl dağıtılıyor?

Protokoller RPC(yorum) denilen dökümanlarla tanımlanır. Bu dökümanlarda ip adresleri tanımlama kısmı tamamen ayrılmıştır.
Ip adresleri IANA adlı kurum tarafından dağıtılmaktadır.
Bu dağıtım hiyerarşik bir biçimde gerçekleşir. Bu kurum ip adreslerini alt kurumlara dağıtır. Dünya çapında 5 bölüme ayrılmıştır.
Özel ağlar için ayrılmış bloglar vardır. Bu bloglar internete bağlı olmadan ip kullanılmak istendiği için ayrılmıştır. Iana yapılandırmasına bağlı değildir.
Bu bloglar;
127.0.0.0 / 8 bloğu: Geri döngü işlevi için tanımlanmıştır. 3. Katmandan geri dönerek 2. Katmana inmez.
169.254.0.0 / 16 bloğu: Apple ve Microsoft tarafından tanımlanmıştır.
Rastgele bir IP adresi tanımlayarak IP yapılandırması yapılmadan istenen işlemi gerçekleştirebiliyor. Örnek olarak iki bilgisayarın haberleşmesidir.
192.0.2.0 / 24 bloğu: Testnet diye geçer. Rastgele bir IP adresi kullanılması gerekiyorsa kullanılmak üzere yapılandırılmıştır. Örnek bir ip adresi gerekiyorsa kullanılır.
198.18.0.0 / 15 bloğu: Hız testleri yapmak için ayrılmıştır.
224.0.0.0 / 4 bloğu: Çoklu dağıtım IP adresleri için ayrılmıştır. 1 milyon hedefe tek bir paket halinde gönderim yapar.

Bilgisayar Ağlarında Kullanılan Arabağlaşım Elemanları / Cihazları

Anahtarlar (Switches)

Anahtar, birden çok düğümü / uç sistemi bir noktada toplayıp, düğümler arasında anahtarlama yöntemiyle bağlantı kurulmasını sağlayan bir cihazdır. Ağın işlevi, ağ uygulamalarında kendisine gelen veri trafiğini portları arasında anahtarlamaktır. Hub' a benzemesine ve bir çok uygulamada Hub yerine kullanılmasına karşılık, çalışma prensibi ve yaptığı işlemler açısından Hub' lardan farklılık gösterir. Hub' lar düğümlere / istasyonlara paylaşılan bir ortam sunulması prensibine göre çalışırken, anahtarlar; genellikle veri bağı katmanında işlemleri gerçekleştirirler ve her bir düğüm için atanmış bir ortam sunulması prensibine göre çalışırlar. Diğer bir deyişle, anahtarlar paylaşılan bir yol değil, anahtarlamalı bir yol sunar.

Anahtar Cihazlarının üzerinde hiç bir trafik yok iken, tüm portları birbirinden yalıtışmış durumda beklemektedir. Bu durum anahtara bağlı tüm sistemler arasında bağlantıların oluşmaması olarak tanımlanabilir. Bir düğüm/sistem, anahtara bağlı diğer düğümlerden birisi ile iletişimde bulunmak isterse; iki düğümün bağlı olduğu portlar anahtar üzerinden birbirine bağlanır. Bu işlem "anahtarlama" olarak isimlendirilir.İletim bittikten sonra kurulan bağlantı çözülerek; yeni düğümlerin iletişimine uygun ortam oluşturulur. Anahtar kullanılarak oluşturulan ağlarda, iletişimde bulunacak düğümlerin ayrı ayrı portlara bağlı olması nedeni ilei aynı anda birden çok bilgisayar çifti iletişimde bulunabilir.

Yönlendiriciler (Routers)

Lan’ların Wan’lara veya uzak konumda bulunan Lan’ ların birbirine bağlantısında kullanılırlar. Yönlendiriciler, ağ katmanına ait protokoller düzeyinde adres kontrolü yapıp, komple bir ağ paketin alıcısına gitmesi için en uygun yolu belirleyebilme kapasitesine sahiptir. Lan ve Wan teknolojileri arasındaki iletişim ve arabağlaşım işlemleri yönlendiriciler ile sağlanır. Yönlendiriciler, ağ katmanında çalışmaları nedeni ile portlarının bağlı olduğu donanım özellikleri ile ilgilenmezler ve bilgiyi iletecekleri ortama göre yeniden düzenlerler.

Protokol Dönüştürücüler-Geçitler (Gateways)

Tamamen farklı yapıdaki ağların birbirine bağlanması amacı ile protokol dönüştürücüler kullanılır. Protokol dönüştürücüye gelen veri paketleri en üst katman olan uygulama katmanına kadar çıkar ve yeniden ilk katman olan fiziksel katmana iner.

Protokol dönüşümü; adresleme yapılarındaki, erişim metotlarındaki, çerçeve biçimlerindeki işaretleme metotlarındaki, veri hızlarındaki farklılıkların üstesinden gelmek için gereklidir.

Protokol dönüştürücü, farklı protokol kullanan ağlarda iki yönlü protokol dönüşümü yaparak bağlantı kurulmasını sağlar.

Protokol dönüştürücüler ağ içerisinde güvenlik duvarı oluşturmak amacı ile kullanılır. Firewall olarak kullanımda ise dönüşüm görevi değil, üzerinden geçen paketlerin kontrolünü yapmaktır.

Modem

Modemler, Bilgisayardan gelen sayısal sinyali analog sinyale veya iletişim hatlarından gelen analog sinyali sayısal sinyale dönüştüren cihazlardır. Modem ismi; Modülasyon ve DEModülasyon ifadelerinden alınmıştır. Modemler, genellikle uzak mesafeler arası telefon hatları kullanarak iletişim kurmak için kullanılır.

Sayısal sinyalin uzak mesagelere iletimi, analog sinyale göre daha zordur. Çünkü sayısal sinyalde belli mesafelerden sonra zayıflamalar ortaya çıkmakta bu da bazı verilerin kaybına neden olmaktadır.

Ortam Dönüştürücüler Transcivers)

Farklı fiziksel arayüz sahip elemanların / düğümlerin birbirine bağlanmasını sağlayan elemanlar, “ortam dönüştürücü” olarak isimlendirilir.

Hub’lar

Ağı oluşturan ve kendisine bağlı olan bilgisayara paylaşımlı olarak kullanılan bir iletim ortamı sunan arabağlaşım elemanları, hub olarak isimlendirilir.

Hub

• Toplam ağ genişliği hub’ ın hızı ile sınırlıdır. Hub’ ın band genişliğinin bir tane porta tahsis edilmesi nedeniz ile hub üzerinde kaç tane port olursa olsun, 10 Base-T bir hub ile en fazla 10Mbps bant genişliği sağlanır.
  
• Yarı-çift yönlü haberleşmeyi destekler. Yapısı nedeni ile paylaşımlı hub’da çarpışmalar sonucunda paket kayıpları oluşabilir.
  
• İki bilgisayar arasında olabilecek hub sayısı ile sınırlıdır.
  
• Paylaşımlı hublarda port başına maliyet daha ucuzdur.

Anahtar

• Toplam bant genişliği anahtar üzerindeki port sayısı ile belirlenir. 10 porta ve her port için 10 Mbps band genişliği sahip bir abahtar 10 Mbps bant genişliği sağlayabilir.
  
• Tam çift yönlü haberleşmeyi destekler Bu nedenle, aynı hat üzerinden aynı anda veri gönderilmesine ve veri alınmasına imkan tanır. Bu özellik ağdaki trafik kapasitesini ikiye katlar. Anahtar kullanılan bir ağda çarpışmalar oluşmaz ve paket kayıplar meydana gelmez.
  
• Bir ağda bulunabilecek anahtar sayısında bir kısıtlama yoktur. Ağlar, anahtar kullanılarak istenildiği kadar genişletilebilir.
  
• Anahtarların performansının daha yüksek olmasına karşılık, port başına maliyeti daha pahalıdır.